Mang thai đôi, mang song thai có nghĩa là trong bụng mẹ, cùng một lúc có hai em bé đang lớn lên. Mang thai đôi và sinh đôi cần lưu ý rất nhiều vấn đề về sức khỏe để có thể có một thai kỳ trọn vẹn, sinh con an toàn.

Bạn đang xem: Mấy tuần siêu âm biết thai đôi


Cơ chế hình thành thai đôi

Trong một thai kỳ, cùng lúc có hai thai nhi được gọi là thai đôi.

Bình thường, chỉ có 1 quả trứng được giải phóng trong chu kỳ kinh nguyệt và được thụ tinh bởi 1 tinh trùng dẫn đến phát triển thành 1 phôi và chỉ có một em bé chào đời.

Trong 2 trường hợp sau có thể dẫn đến thai đôi:

Trường hợp có đến 2 quả trứng được giải phóng, mỗi quả trứng được thụ tinh bởi 1 tinh trùng dẫn đến có 2 phôi phát triển trong tử cung sẽ dẫn đến thai đôi. Trường hợp này gọi là sinh đôi khác trứng. Hai người sinh đôi khác trứng có thể giống một vài đặc điểm nhưng đa phần là khác nhau cả về hình thể, đặc điểm tâm sinh lý.Trường hợp 1 quả trứng và 1 tinh trùng thụ tinh nhưng trong giai đoạn đầu của quá trình phân chia, chúng tách ra làm 2 hợp tử phát triển độc lập dẫn đến có 2 phôi cấy vào tử cung và phát triển thành hai bào thai khác nhau dẫn đến song thai. Trường hợp này gọi là sinh đôi cùng trứng. Hai người sinh đôi cùng trứng có nhiều đặc điểm giống nhau về hình thể và các mối liên hệ về tâm sinh lý chưa được kiểm chứng hết.

Một số nguyên nhân làm tăng tỷ lệ sinh đôi


*

Thai đôi được hình thành một cách đặc biệt trong quá trình thụ tinh


Trong những năm gần đây, tỷ lệ sinh đôi có xu hướng gia tăng. Theo các nhà khoa học, nguyên nhân chính gây ra hiện tượng này là do các bà mẹ càng ngày càng mang thai muộn. Với phụ nữ có độ tuổi dưới 20, tỷ lệ sinh đôi không cùng trứng chỉ là 0.3% trong khi đối với phụ nữ từ 35-40 tuổi thì tỷ lệ này là 1.4% (và lại giảm nhẹ sau tuổi 40).

Một số nguyên nhân làm tăng xác suất sinh đôi có thể kể đến gồm:

Sử dụng nhiều Acid Folic

Một trong những điều mọi người ít biết là việc sử dụng nhiều acid folic có thể làm tăng nhẹ xác suất sinh đôi.

Acid folic là vi chất cần thiết để tạp lập ống thần kinh ở trẻ nhỏ, thường được khuyên dùng trước và trong tam cá nguyệt thứ nhất. Tuy nhiên, nếu sử dụng quá nhiều acid folic trong thai kỳ có thể dẫn đến những tác dụng phụ khác.

Ước tính rằng cứ 176 bà mẹ đang mang thai được uống đầy đủ acid folic thì có một bà mẹ sẽ sinh đôi.

Tác dụng phụ của thuốc tránh thai

Việc có thai ngay khi dừng uống thuốc tránh thai cũng có thể làm tăng khả năng sinh đôi.

Theo một số nghiên cứu, phụ nữ uống thuốc tránh thai trên 6 tháng và có bầu ngay sau khi dừng uống thuốc sẽ có xác suất sinh đôi gấp đôi so với bình thường.


*

Thuốc tránh thai làm tăng tỷ lệ mang thai đôi


Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF)

Thụ tinh trong ống nghiệm có thể dẫn đến song thai nếu có nhiều phôi được chuyển vào tử cung.

Phụ nữ trên 35 tuổi, đã sinh nhiều con

Phụ nữ trên 35 tuổi hoặc phụ nữ đã từng sinh từ 4-5 con cũng có nhiều khả năng giải phóng hai hoặc nhiều trứng trong một chu kỳ kinh nguyệt hơn so với phụ nữ trẻ. Do đó, họ có nhiều khả năng mang song thai hơn phụ nữ trẻ.

Yếu tố sắc tộc

Người châu Phi có xu hướng dễ sinh đôi không cùng trứng hơn người châu Á.

Trong khi đó, tỷ lệ sinh đôi của người da trắng nằm giữa người châu Phi và người châu Á.

Để sớm phát hiện số lượng thai, mẹ hãy đi khám thai từ sớm. Đăng ký khám thai cùng các bác sĩ Sản khoa giàu kinh nghiệm TẠI ĐÂY

Những dấu hiệu nhận biết mang song thai

Trong quá khứ, khoảng hơn 50% bà mẹ mang thai đôi không hề biết mình sẽ sinh đôi cho tới tận khi đẻ hai em bé ra. Điều này xảy ra do sự biến đổi bên ngoài của người mang thai đôi và người mang thai đơn là khá giống nhau và rất khó phân biệt. Ngay cả những bà đỡ hoặc bác sĩ đầy kinh nghiệm cũng rất dễ sai lầm khi dự đoán xem bà mẹ đang mang thai đơn hay đôi nếu chỉ nhìn bên ngoài.

Sau khi máy siêu âm được sử dụng rộng rãi, việc phát hiện ra bà mẹ mang thai đôi đã trở nên dễ dàng hơn nhiều. Dưới đây là các biểu hiện mà bà mẹ có thể biết rằng mình đang mang thai đôi và sẽ sinh đôi:

Linh cảm

Một vài bà mẹ có thể cảm nhận được mình đang mang thai nhiều hơn một đứa trẻ cho dù họ không có bất cứ biểu hiện bên ngoài nào (ví dụ bụng to hơn) để chứng minh.

Biểu hiện nghén nhiều hơn và tăng cân nhiều hơn

Theo một số nghiên cứu đã chỉ ra, người sinh đôi sẽ dễ bị nghén hơn người bình thường.

Thêm vào đó, trọng lượng cơ thể của mẹ mang thai đôi cũng có thể tăng nhanh hơn các bà bầu bình thường do có 2 bào thai đang đồng thời phát triển. Tuy nhiên, đây cũng chưa phải là một biểu hiện chắc chắn cho việc mang thai đôi.

Với những mẹ mang thai đôi, khoảng sau tuần thai thứ 20, mẹ có thể có cảm giác chuyển động trên khắp vùng bụng của mình thay vì chỉ ở một vài vùng (biểu hiện này cũng có thể xảy ra ở một vài bà mẹ mang thai đơn).

Lượng h
CG trong máu cao

Khi xét nghiệm, thai đôi cũng cho ra kết quả với lượng h
CG cao hơn nhiều thai đơn. 

Ngoài h
CG cao hơn bình thường, một vài các xét nghiệm máu khác như AFP cũng có thể đưa lại kết quả cao hơn mức mong đợi nếu bà mẹ mang thai đôi.

Tử cung mở rộng hơn

Trong những tháng cuối thia kỳ, tử cung của mẹ mang thai đôi sẽ mở rộng hơn tử cung của mẹ mang thai đôi. Cơ chế tự nhiên này có tác dụng giúp cuộc sinh nở của mẹ được diễn ra dễ dàng hơn.

Siêu âm

Các máy siêu âm sẽ phát hiện được thai đôi ngay từ tuần thứ 6 cho tới tuần thứ 8 mang thai.

Tuy vậy, phải tới tuần 10-12 thì bác sĩ mới có thể khẳng định được chắc chắn khi nhìn thấy rõ ràng hai cái đầu em bé và thấy hai tim thai khác nhau.


*

Siêu âm giúp phát hiện sớm thai đôi


Một số vấn đề cần lưu ý khi mang thai thôi, sinh đôi

Nguy cơ biến chứng khi mang thai đôi, sinh đôi

Nếu người mẹ mang thai đôi, có thể có nguy cơ biến chứng trong khi mang thai hoặc khi sinh cao hơn mang thai đơn.

Người mẹ cần phải khám thai thường xuyên hơn với bác sĩ sản khoa.

Bắt đầu từ tam cá nguyệt thứ hai, thai phụ có thể kiểm tra siêu âm cứ sau 4 – 6 tuần một lần. Nếu nghi ngờ hoặc có dấu hiệu một vấn đề nào đó, thai phụ có thể cần các xét nghiệm và kiểm tra đặc biệt và siêu âm thường xuyên hơn.

Nguy cơ cho em bé sinh trước 37 tuần mang thai có thể tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe như hô hấp, tiêu hóa. Các vấn đề khác như trí tuệ hay khuyết tật hành vi có thể xuất hiện muộn hơn ở thời thơ ấu hoặc thậm chí ở tuổi trưởng thành. Những đứa trẻ sinh non (những người sinh ra trước 32 tuần mang thai) có thể chết hoặc gặp các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, ngay cả khi được chăm sóc tốt nhất.Bệnh bẩm sinh: Trẻ song sinh sinh non cũng có nguy cơ mắc các bệnh bẩm sinh cao hơn, hoặc dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng hơn.Nguy cơ về hội chứng truyền máu song sinh khi lưu lượng máu giữa các cặp song sinh trở nên mất cân bằng. Một trong hai thai nhi truyền máu cho người còn lại khiến người cho thì quá ít máu và người còn lại thì quá nhiều máu dẫn đến biến chứng nghiêm trọng đối với thai kỳ.Biến chứng dây rốn khi mang song thai.Nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ ở phụ nữ mang thai đôi cao hơn bình thường. Tình trạng này có thể làm tăng nguy cơ tiền sản giật và phát triển bệnh đái tháo đường sau này. Trẻ sơ sinh có thể có vấn đề về hô hấp hoặc lượng đường trong máu thấp. Chế độ ăn uống, tập thể dục, và đôi khi thuốc có thể làm giảm nguy cơ của các biến chứng này.Sự tăng trưởng của thai nhi: Trẻ song sinh có nhiều khả năng gặp vấn đề về tăng trưởng hơn so với những đứa trẻ khác. Nếu nghi ngờ về hạn chế tăng trưởng ở một hoặc cả hai thai nhi, thai phụ cần được kiểm tra siêu âm thường xuyên.Ảnh hưởng đến việc sinh nở: Người mẹ sinh đôi thường sinh mổ, ít người mẹ sinh thường nhất là trong thời đại y tế phát triển.Khó khăn khi cho con bú: Người mẹ sinh đôi phải cho hai bé bú sau khi sinh thường gặp vấn đề về lượng sữa cho con bú, thời gian cho con bú. Vì vậy, tùy thuộc vào thể trạng và tình hình, mẹ có thể lựa chọn cho bé bú bình và có người giúp đỡ.

Dinh dưỡng khi mang song thai

Thông thường, phụ nữ mang thai sẽ tăng cân hơn và cần lượng calo nhiều hơn so với phụ nữ mang thai một thai nhi. Theo tính toán, với mỗi thia nhi, mẹ bầu cần tiêu thụ thêm ít nhất 300 calo mỗi ngày để cung cấp đủ năng lượng cho bé. Chẳng hạn, nếu bạn mang thai cặp song sinh, bạn cần thêm 600 calo mỗi ngày.

Để đáp ứng nhu của phát triển của cả hai bào thai, phụ nữ mang song thai cần phải bổ sung dinh dưỡng gấp đôi để giúp cho thai nhi phát triển khỏe mạnh, đồng đều.


*

Mang thai đôi cần lượng dinh dưỡng gấp đôi


Vấn đề vận động, tập thể dục khi mang thai đôi

Duy trì hoạt động trong khi mang thai nhất là thai đôi rất quan trọng đối với sức khỏe của thai phụ.

Tuy nhiên, thai phụ cần tránh tập thể dục quá nặng. Hãy thử tập thể dục với các động tác nhẹ nhàng, chẳng hạn như bơi lội, yoga trước khi sinh và đi bộ.

Thai phụ nên tập tối đa 30 phút mỗi ngày. Nếu có vấn đề phát sinh trong thai kỳ, thai phụ có thể nên tránh tập thể dục.

Mẹ bầu mang thai đôi nên khám thai ở đâu?

Nhiều mẹ bầu không biết nên khám thai và chăm sóc thai kỳ ở đâu để đảm bảo sức khỏe của cả mẹ và bé. Theo các chuyên gia, thai phụ, đặc biệt là những mẹ mang đa thai cần được thăm khám tại những cơ sở y tế uy tín và được theo dõi suốt thai kỳ bởi các bác sĩ giàu kinh nghiệm. 

Với hơn 20 năm xây dựng và phát triển, cùng với đội ngũ bác sĩ Sản khoa giỏi chuyên môn, từng công tác tại các bệnh viện Phụ Sản tuyến đầu cả nước, khoa Sản Phụ khoa – bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc là địa chỉ được nhiều mẹ bầu tin tưởng, lựa chọn. Khi đến khám thai tại Hồng Ngọc, mẹ sẽ được tân hưởng chất lượng dịch vụ y tế với những ưu điểm:

Được trực tiếp thăm khám bởi những bác sĩ giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm
Sử dụng hệ thống máy móc, thiết bị y tế tiên tiến, đến từ các thương hiệu nổi tiếng trên thế giới.Trải nghiệm dịch vụ khám thai và đi sinh như đi nghỉ dưỡng với dịch vụ thai sản trọn gói.

Dịch vụ thai sản trọn gói tại Hồng Ngọc được xây dựng bởi các bác sĩ giàu kinh nghiệm, đồng hành cùng mẹ trong suốt thai kỳ. Khi đăng ký dịch vụ thai sản trọn gói, Sản phụ sẽ được thăm khám và theo dõi với bác sĩ mẹ mong muốn, được thực hiện xét nghiệm kiểm tra đều đặn nhằm phát hiện những bất thường của thai nhi.

Đăng ký nhận tư vấn Thai sản trọn gói tại đây:

**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, bệnh nhân cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.

Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: https://www.facebook.com/Benhvien
Hong
Ngoc

So với việc mang thai đơn, khi mang song thai, tử cung của mẹ sẽ chật chội hơn và chịu áp lực không nhỏ, tất cả mệt mỏi dường như gấp đôi. Cùng dõi theo sự phát triển của song thai theo từng tuần và tháng trong bụng mẹ ra sao nhé!

Tham khảo: Mang thai đôi

Mẹ bầu đang mang song thai cùng trứng hay khác trứng?

Ngay từ khi thụ thai, các cặp song sinh được hình thành theo một trong hai cách sau: thai đôi cùng trứng hoặc thai đôi khác trứng. Trường hợp thai đôi cùng trứng xảy ra khi một trứng được thụ tinh bằng một tinh trùng, sau đó trứng đã thụ tinh này được tách ra thành hai phôi thai, hình thành nên một cặp sinh đôi giống hệt nhau. Trong trường hợp thai đôi khác trứng, hai trứng của người mẹ được rụng vào buồng trứng và được thụ tinh bởi hai tinh trùng riêng biệt, hình thành nên một cặp song sinh không giống nhau.

Các cặp song sinh cùng trứng sẽ có cùng chung cấu trúc gen di truyền và sẽ luôn luôn cùng giới tính, trong khi các cặp song sinh không cùng trứng có thể có bề ngoài khác nhau và giới tính cũng có thể khác nhau. Một điều thú vị là các cặp song sinh cùng trứng dù có nhiều điểm chung nhưng những đặc điểm này có thể khác với các anh chị em ruột còn lại.

Tham khảo: Song thai khác trứng và Song thai cùng trứng

Mẹ thường không thể xác định được loại song thai trong những tháng đầu của thai kỳ, ngay cả siêu âm cũng không hoàn toàn chính xác. Nhiều mẹ thậm chí không biết được con mình là sinh đôi dạng nào cho đến khi xét nghiệm nhau thai của các bé sau khi đã sinh.

Tuy nhiên thì loại sinh đôi không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe của cả ba mẹ con vì mỗi thai nhi đều lớn lên trong túi nước ối khác biệt, do đó chúng được bao bọc bởi nước ối riêng cũng như có dây rốn riêng của mình. Khác biệt lớn nhất chỉ là song sinh không cùng trứng có hai nhau thai riêng biệt vì chúng được hình thành từ hai trứng riêng biệt.

Tham khảo: Làm sao để sinh đôi

*

Măc dù hầu hết những người mang thai sinh đôi đều có những các biểu hiện tương tự nhau, nhưng điều quan trọng phải nhớ rằng mỗi bà mẹ và mỗi lần mang thai sinh đôi của họ là độc nhất, không giống với bất cứ một ai. Di truyền, môi trường, kích cỡ và các tiền sử về bệnh phụ khoa trước đó đóng vai trò một phần nào.

Nhận biết thai sinh đôi như thế nào?

Một trong những khác biệt rõ ràng nhất về mang thai sinh đôi là bụng của mẹ sẽ lớn hơn rất nhiều so với mang thai đơn. Dạ con của mẹ sẽ được mở rộng gấp nhiều lần so với kích thước ban đầu để có thể “chứa” hai em bé cùng lớn trong đó.

Mặc dù thời gian mang thai trung bình là từ 38-42 tuần, nhưng khi mang thai đôi, các em bé của mẹ có thể ra đời sớm hơn. Sự chật chội trong bụng mẹ là nguyên nhân làm cho hai em bé không thể lớn thêm nữa nên bé sẽ “đòi” ra sớm. Điều này cũng đồng thời làm tăng nguy cơ biến chứng cho các mẹ đang mang thai sinh đôi nói riêng hay đa thai nói chung. Rủi ro này gia tăng theo từng tuần của thai kỳ.

Tham khảo: Dấu hiệu mang thai đôi

Mẹ bầu cảm thấy không thoải mái khi mang song thai

Khi mang thai sinh đôi, cơ thể mẹ sẽ có một số thay đổi rất rõ rệt, có vẻ như các dấu hiệu cũng được nhân lên gấp đôi. Đây là một trong các lý do tại sao các mẹ mang thai sinh đôi thường nặng nề, khó chịu và dễ mệt mỏi hơn những mẹ mang thai đơn.

Với mang thai đơn thì dạ con có xu hướng tăng đều đặn và ổn định. Nhưng với thai sinh đôi, mỗi tuần qua đi thì độ lớn của bụng mẹ cũng tăng theo cấp số nhân. Trọng lượng của mẹ bầu tăng lên là dấu hiệu tốt của quá trình phát triển thai nhi. Trọng lượng tăng lên đó bao gồm không chỉ cân nặng của thai đôi mà còn là sự tăng về trong lượng của ngực mẹ, lượng máu trong cơ thể, trọng lượng của nhau thai và nước ối.

*

*

Mang thai sinh đôi 3 tháng đầu (13 tuần đầu)

Trong 3 tháng đầu hay 13 tuần đầu tiên của thai kỳ, các triệu chứng đầu tiên của việc mang thai sẽ xuất hiện. Buồn nôn là cảm giác thông thường của mang thai song sinh do mức độ gia tăng của nội tiết tố h
CG (Human Chorionic Gonadotrophin hormone).

Nếu mẹ mang thai song sinh, tử cung được nâng lên ra khỏi khung xương chậu sớm hơn, nên đến tuần thứ 5-6 thì dấu hiệu mang thai đã rõ ràng hơn. Thai song sinh thường được nhìn thấy vào khoảng tuần thứ 6 khi siêu âm.

Tham khảo: Mang thai 3 tháng đầu

Các biểu hiện của thai sinh đôi trong 3 tháng đầu

Tử cung rộng ra, lớn lên hàng ngày. Tăng cân Buồn nôn và nôn ngày càng nhiều hơn Khó thở Đi tiểu nhiều lần Mệt mỏi. Nhanh đói, thèm ăn và đặc biệt là nhạy cảm với mùi vị.

Mang thai sinh đôi 3 tháng giữa (tuần 14 đến tuần 27)

Ba tháng thứ hai của thai kỳ hay còn gọi là 3 tháng giữa kéo dài từ tuần 14 đến tuần thứ 27. Đây là thời kỳ thoải mái nhất trong 3 kỳ mang thai. Hiện tượng buồn nôn, mệt mỏi dần biến mất, và kích thước của tử cung tăng lên. Việc di chuyển vẫn dễ dàng, đi bộ và ngồi chưa trở nên khó khăn. Đây có lẽ là những tuần mà các mẹ bầu mang thai song sinh có những cảm giác mới về thể chất và tinh thần, cảm thấy thích thú với việc mang thai của mình. Nhiều mẹ thấy vui mừng vì sự phát triển của thai song sinh. Sự bất ngờ ban đầu, sự hoài nghi đã trôi qua và các mẹ bầu trở nên quen dần với việc mang thai song sinh. Trong thời gian này, nhiều mẹ bầu nói rằng họ có nhiều tình cảm hơn với thai song sinh của họ. So với 3 tháng đầu, sự sợ hãi đã dần tan biến và nỗi lo sợ sẩy thai cũng biến mất. Rất nhiều mẹ mẹ 3 tháng đầu không nghĩ mình mang thai song sinh cho đến 3 tháng thứ hai của thai kỳ, họ mới thực sự tin tưởng vào điều đó. Siêu âm có thể thấy được hai em bé trên màn hình. Sự chuyển động của thai được cảm nhận và nhìn thấy thường xuyên hơn.

Tham khảo: Tam cá nguyệt thứ 2

*

Mang thai sinh đôi 3 tháng cuối (tuần 28 đến tuần 40)

28 tuần là mấy tháng? Ba tháng cuối kéo dài từ tuần 28 đến tuần 40 của thai kỳ. Đây là thời điểm rõ ràng nhất để mẹ bầu cảm nhận về hai bé song sinh. Kích thước của tử cung tăng tương ứng với số tuần tuổi thai. Không như các mẹ bầu mang thai đơn, kiểu dáng bụng của các mẹ bầu mang thai song sinh không giống nhau. Một số phình ra phía trước, một số thì bè rộng hai bên bụng. Thai song sinh có xu hướng chiếm trọn ổ bụng của người mẹ vì vậy hầu hết các mẹ bầu cần thay đổi dáng đi cho phù hợp để cơ thể được cân bằng.

Xem thêm: Đàn ông có vợ rồi vẫn yêu người khác, bật mí tâm lý đàn ông có vợ vẫn yêu người khác

Những chuyển động của thai song sinh trong những tháng này trở nên mạnh hơn, đặc biệt vào những tuần cuối, khi cơ bụng mẹ bầu mỏng ra và có thể nhận thấy được sự di chuyển của hai bé. Với những mẹ bầu thấp bé thì điều này được nhìn thấy rõ hơn sưng, phù nề, mệt mỏi, kiệt sức và cảm thấy sức khỏe yếu là những triệu chứng phổ biến cho các mẹ bầu trong 3 tháng cuối thai kỳ. Đó là lý do tại sao các mẹ bầu cần nghỉ ngơi khi thấy cần thiết.

Tham khảo: Mang thai 3 tháng cuối

Các biến chứng có thể xảy ra khi mang thai sinh đôi

Trong quá trình mang thai có nguy cơ xảy ra các biến chứng như tiền sản giật, tiểu đường và tăng huyết áp. Nguy cơ sinh mổ cao hơn.